1- دانشجوی دکتری توسعه اقتصادی و برنامه‌ریزی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران
2- دانشیار گروه اقتصاد، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران. ،jfathollahi@gmail.com
3- دانشیار گروه اقتصاد، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران.
2- دانشیار گروه اقتصاد، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران. ،
3- دانشیار گروه اقتصاد، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران.
چکیده: (10 مشاهده)
هدف: بهره‌وری، یکی از مؤلفه‌های بنیادین عملکرد سازمانی در محیط رقابتی امروز است و نقش حیاتی در تداوم و بقای سازمان‌ها ایفا می‌کند. دانشگاه‌ها به‌عنوان نهادهای پیشروی علمی، جایگاهی کلیدی در توسعه کشور داشته و ارتقای بهره‌وری در آن‌ها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. هدف پژوهش حاضر، بررسی شکاف بهره‌وری دانشگاه‌های جامع دولتی شهر تهران و دیگر استان‌های کشور است.
روش: برای دستیابی به این هدف با بهره‌گیری از روش تحلیل پوششی داده‌ها (DEA) در دو مدل CCR و BCC با استفاده از ۱۹ شاخص ورودی و ۶۳ شاخص خروجی، بهره‌وری دانشگاه‌ها ارزیابی شده است.
یافته‌ها: یافته‌ها نشان می‌دهند میانگین کارایی فنی دانشگاه‌های شهر تهران، هم در مدل (0.73) CCR و هم در مدل (0.71) BCC، به‌مراتب بالاتر از دانشگاه‌های سایر استان‌ها است (به ترتیب 0.44 و 0.52). همچنین نتایج آمار توصیفی نیز این تفاوت معنادار میان دو گروه را مورد تأیید قرار می‌دهد. این تفاوت نشان می‌دهد که دانشگاه‌های تهران، به دلیل بهره‌گیری مؤثرتر از منابع و دسترسی به زیرساخت‌های پژوهشی، در تولید خروجی‌های آموزشی، پژوهشی و فناورانه عملکرد بهتری دارند.
نتیجه‌گیری: نتایج حاکی از آن است که دانشگاه‌های بزرگ‌تر (با بیش از ۱۵ هزار دانشجو) از بهره‌وری بالاتری برخوردارند، اما اندازه به‌تنهایی تضمین‌کننده کارایی نیست و مدیریت بهینه منابع نیز نقش تعیین‌کننده‌ای دارد؛ بنابراین، در تحلیل بهره‌وری دانشگاه‌ها، باید به شکاف منطقه‌ای و راهکارهای پیشنهادی پژوهش حاضر توجه جدی شود.
واژه‌های کلیدی: بهره‌وری، آموزش عالی، مدل BCC و CCR، تحلیل پوششی داده‌ها (DEA)
روش: برای دستیابی به این هدف با بهره‌گیری از روش تحلیل پوششی داده‌ها (DEA) در دو مدل CCR و BCC با استفاده از ۱۹ شاخص ورودی و ۶۳ شاخص خروجی، بهره‌وری دانشگاه‌ها ارزیابی شده است.
یافته‌ها: یافته‌ها نشان می‌دهند میانگین کارایی فنی دانشگاه‌های شهر تهران، هم در مدل (0.73) CCR و هم در مدل (0.71) BCC، به‌مراتب بالاتر از دانشگاه‌های سایر استان‌ها است (به ترتیب 0.44 و 0.52). همچنین نتایج آمار توصیفی نیز این تفاوت معنادار میان دو گروه را مورد تأیید قرار می‌دهد. این تفاوت نشان می‌دهد که دانشگاه‌های تهران، به دلیل بهره‌گیری مؤثرتر از منابع و دسترسی به زیرساخت‌های پژوهشی، در تولید خروجی‌های آموزشی، پژوهشی و فناورانه عملکرد بهتری دارند.
نتیجه‌گیری: نتایج حاکی از آن است که دانشگاه‌های بزرگ‌تر (با بیش از ۱۵ هزار دانشجو) از بهره‌وری بالاتری برخوردارند، اما اندازه به‌تنهایی تضمین‌کننده کارایی نیست و مدیریت بهینه منابع نیز نقش تعیین‌کننده‌ای دارد؛ بنابراین، در تحلیل بهره‌وری دانشگاه‌ها، باید به شکاف منطقه‌ای و راهکارهای پیشنهادی پژوهش حاضر توجه جدی شود.
واژه‌های کلیدی: بهره‌وری، آموزش عالی، مدل BCC و CCR، تحلیل پوششی داده‌ها (DEA)
واژه‌های کلیدی: تحلیل تطبیقی بهره‌وری دانشگاه‌های جامع دولتی تهران و سایر استان‌ها با رویکرد تحلیل پوششی داده‌ها(DEA) مبتنی بر مدل‌های CCR و BCC هدف: بهره‌وری یکی از عوامل بنیادین در دستیابی به رشد اقتصادی پایدار و ارتقای آن به‌عنوان یکی از مهم‌ترین اهداف راهبردی اقتصادی کشورها مطرح می‌باشد. در این میان، دانشگاه‌ها نقشی کلیدی در فرآیند توسعه و پیشرفت ایفا می‌کنند. از همین رو، ارتقای بهره‌وری در نظام آموزش عالی یکی از مهم‌ترین اولویت‌های توسعه‌ای جوامع شناخته می‌شود. نخستین گام در این مسیر، سنجش دقیق بهره‌وری است ، این امر مستلزم اندازه‌گیری علمی و دقیق ورودی‌ها و خروجی‌های آن‌هاست. پژوهش حاضر نیز با همین هدف، در پی شناسایی جامع شاخص‌های ورودی و خروجی دانشگاه‌ها و ارزیابی بهره‌وری آن‌ها از طریق روش تحلیل پوششی داده‌ها (DEA) در دانشگاه‌های جامع دولتی شهر تهران و دیگر استان‌های کشور است. روش شناسی در این پژوهش، با بهره‌گیری از تکنیک تحلیل پوششی داده‌ها (DEA) در قالب مدل‌های CCR و BCC، و با استفاده از مجموعه‌ای گسترده از شاخص‌ها (۱۹ شاخص ورودی و ۶۳ شاخص خروجی)، تلاش شد تا بهره‌وری دانشگاه‌های جامع دولتی
نوع مقاله: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي
دریافت: 1404/4/25 | پذیرش: 1404/3/30 | انتشار الکترونیک پیش از انتشار نهایی: 1404/6/28
دریافت: 1404/4/25 | پذیرش: 1404/3/30 | انتشار الکترونیک پیش از انتشار نهایی: 1404/6/28
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |