لیلا قرائیان1 
، صغری افکانه2 ، اصغر زمانی3
، صغری افکانه2 ، اصغر زمانی3
1- دانشجوی دکترای مدیریت آموزشی، گروه علوم تربیتی، واحد رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی، رودهن، ایران
2- استادیار، گروه علوم تربیتی، واحد رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی، رودهن، ایران ،S.afkane@iau.ac.ir
3- دانشیار، گروه مدیریت آموزش عالی، موسسه پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی، تهران،
2- استادیار، گروه علوم تربیتی، واحد رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی، رودهن، ایران ،
3- دانشیار، گروه مدیریت آموزش عالی، موسسه پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی، تهران،
چکیده: (6 مشاهده)
هدف: پژوهش حاضر باهدف طراحی الگوی آموزش مهارت‌محور (هدفمند) در آموزش عالی انجام شد.
روش: این پژوهش با رویکرد آمیخته (کیفی-کمی) انجام شد. مشارکت‌کنندگان در پژوهش حاضر در بخش کیفی خبرگان دانشگاهی (مدیران و برنامه‌ریزان آموزش عالی) و خبرگان سازمانی (مسئولین ذی - ربط دانشگاه‌های دولتی و آزاد اسلامی) و در بخش کمی نیز کلیه اعضای هیئت‌علمی و مدیران آموزشی و دانشجویان دوره دکتری دانشگاه‌های شهر تهران در دانشگاه‌های دولتی و آزاد اسلامی در سال تحصیلی 1402 و 1403 بود. در بخش کیفی نمونه آماری با استفاده از روش نمونه‌گیری هدفمند (به‌صورت گلوله برفی) انجام شد که در مصاحبه 12، اشباع نظری حاصل شد؛ ولی تا مصاحبه 18 تحلیل شد. ابزار پژوهش مصاحبه نیمه ساختاریافته بود و به‌منظور تحلیل داده‌های پژوهش از روش تحلیل مبتنی بر کدگذاری باز و محوری و انتخابی بود، صورت پذیرفت. نمونه آماری بخش کمی نیز با استفاده از فرمول کوکران 386 نفر انتخاب شد و ابزار گردآوری اطلاعات در این بخش پرسشنامه محقق ساخته بود که برای تعیین روایی پرسشنامه از نظرات متخصصان و خبرگان حوزه آموزش دانشگاهی به صورت روایی محتوایی و پایایی پرسشنامه نیز با استفاده از روش آلفای کرونباخ بین 852/0 تا 950/0 و مورد تائید قرار گرفت.
یافته‌ها: یافته‌ها نشان داد که مقوله محوری در آموزش مهارت‌محور، ارتقای پداگوژی آموزشی در راستای توانمندسازی نیروی انسانی و توسعه ویژگی‌های مدیریتی در آموزش عالی است. شرایط زمینه‌ای چون فرهنگ‌سازمانی، زیرساخت فناوری، مدل‌های یادگیری موجود و ظرفیت‌سازی انسانی در تحقق این هدف مؤثرند. مشارکت‌کنندگان راهبردهایی در سطوح فردی، سازمانی و کلان برای پیاده‌سازی مؤثر این الگو ارائه کردند. در نهایت نتایج معادلات ساختاری نیز اعتبار مدل را مورد تائید قرار داد.
نتیجه‌گیری: الگوی طراحی‌شده با تمرکز بر مهارت‌های قابل کاربرد در بازار کار، می‌تواند زمینه‌ساز تحول در آموزش عالی و ارتقای شایستگی حرفه‌ای فارغ‌التحصیلان گردد.
روش: این پژوهش با رویکرد آمیخته (کیفی-کمی) انجام شد. مشارکت‌کنندگان در پژوهش حاضر در بخش کیفی خبرگان دانشگاهی (مدیران و برنامه‌ریزان آموزش عالی) و خبرگان سازمانی (مسئولین ذی - ربط دانشگاه‌های دولتی و آزاد اسلامی) و در بخش کمی نیز کلیه اعضای هیئت‌علمی و مدیران آموزشی و دانشجویان دوره دکتری دانشگاه‌های شهر تهران در دانشگاه‌های دولتی و آزاد اسلامی در سال تحصیلی 1402 و 1403 بود. در بخش کیفی نمونه آماری با استفاده از روش نمونه‌گیری هدفمند (به‌صورت گلوله برفی) انجام شد که در مصاحبه 12، اشباع نظری حاصل شد؛ ولی تا مصاحبه 18 تحلیل شد. ابزار پژوهش مصاحبه نیمه ساختاریافته بود و به‌منظور تحلیل داده‌های پژوهش از روش تحلیل مبتنی بر کدگذاری باز و محوری و انتخابی بود، صورت پذیرفت. نمونه آماری بخش کمی نیز با استفاده از فرمول کوکران 386 نفر انتخاب شد و ابزار گردآوری اطلاعات در این بخش پرسشنامه محقق ساخته بود که برای تعیین روایی پرسشنامه از نظرات متخصصان و خبرگان حوزه آموزش دانشگاهی به صورت روایی محتوایی و پایایی پرسشنامه نیز با استفاده از روش آلفای کرونباخ بین 852/0 تا 950/0 و مورد تائید قرار گرفت.
یافته‌ها: یافته‌ها نشان داد که مقوله محوری در آموزش مهارت‌محور، ارتقای پداگوژی آموزشی در راستای توانمندسازی نیروی انسانی و توسعه ویژگی‌های مدیریتی در آموزش عالی است. شرایط زمینه‌ای چون فرهنگ‌سازمانی، زیرساخت فناوری، مدل‌های یادگیری موجود و ظرفیت‌سازی انسانی در تحقق این هدف مؤثرند. مشارکت‌کنندگان راهبردهایی در سطوح فردی، سازمانی و کلان برای پیاده‌سازی مؤثر این الگو ارائه کردند. در نهایت نتایج معادلات ساختاری نیز اعتبار مدل را مورد تائید قرار داد.
نتیجه‌گیری: الگوی طراحی‌شده با تمرکز بر مهارت‌های قابل کاربرد در بازار کار، می‌تواند زمینه‌ساز تحول در آموزش عالی و ارتقای شایستگی حرفه‌ای فارغ‌التحصیلان گردد.
نوع مقاله: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي
دریافت: 1404/5/12 | پذیرش: 1404/8/10 | انتشار الکترونیک پیش از انتشار نهایی: 1404/8/24
دریافت: 1404/5/12 | پذیرش: 1404/8/10 | انتشار الکترونیک پیش از انتشار نهایی: 1404/8/24
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |