1- دانشگاه کردستان ، nshirbagi@uok.ac.ir 2- دانشگاه کردستان
چکیده: (3499 مشاهده)
باهدف بازنمایی تجارب اعضای هیئتعلمی دانشگاهها از ایفای همزمان نقشهای چندگانه شغلی و خانوادگی پژوهشی با رویکرد تفسیری و با روش نظریۀ داده بنیادانجام شد. میدان تحقیق، دانشگاه کردستان و مشارکتکنندگان بالقوه همۀ اعضای هیئتعلمی تماموقت بودند که جهت انتخاب نمونه از شیوۀ نمونهگیری هدفمند با روش بیشینۀ تنوع استفاده گردید که نهایتاٌ پس از دستیابی به اشباع نظریبه 18 نفر رسید. ابزار گردآوری دادهها یک پروتکل مصاحبۀ نیمهساختارمند با 10 سؤالبود. برای افزایش پایایی از روش بازبینی توسط مشارکتکنندگان و مرور توسط اعضای هیئتعلمی غیر شرکتکننده در پژوهش استفاده شد. تجزیهوتحلیل دادههابهشیوۀ کدگذاری نظری سه مرحلهایو با استفاده از نرمافزار MAXqda انجام گرفت. مؤلفههای مرتبط با گرانباری نقش در پنج دسته عوامل زمینهای،فرایندی، علی، راهبردی و پیامدی احصا شدند. یافتهها حاکی از آن بود که اعضای هیئتعلمی زن و مرد به گونههای متفاوتی پدیدۀ گرانباری نقش را تجربه کرده بودند. شیوۀ نگرش و تفکر اعضای هیئتعلمی که مسئولیت مراقبت از بچهها و یا والدین سالمندشان را بر عهده داشتند بر میزان سازگاری آنان با گرانباری نقش تأثیر داشت. تجربۀ آن دسته از اعضای هیئتعلمی که در مدیریتهای اجرایی دانشگاهی نیز ایفای نقش میکردند با تجربۀ اعضای هیئتعلمی که در کارهای اجرایی درگیر نبودند از گرانباری نقش متفاوت بود. به نظر مدیران دانشگاهی، مقابله و سازگاری با گرانباری نقش، امری ممکن و لازم است. با تغییر دیدگاه اعضای هیئتعلمی نسبت به دانشگاه، داشتن برنامۀ کاری منظم و اولویتدهی به کارها میتوان میزان فشار کاری و ذهنی بر اعضای هیئتعلمی را کاهش داد. مصاحبهشوندگان بر این باور بودند تغییر قوانین دانشگاهی و داشتن انتظارات متناسب با میزان دریافتی آنها از راهحلهای مفید دیگر برای کاهش گرانباری نقش اعضای هیئتعلمی است.
Shirbagi N, Kohneposhi G. A Qualitative Study of Faculty Members' Experiences of the Concept of "Role Overload". ihej 2020; 12 (1) :33-61 URL: http://ihej.ir/article-1-1345-fa.html
شیربگی ناصر، کهنه پوشی قادر. مطالعۀ کیفی تجارب اعضای هیئتعلمی از مفهوم «گرانباری نقش». آموزش عالی ایران. 1399; 12 (1) :33-61