1- دانشجوی دکتری مدیریت آموزش عالی. گروه مدیریت آموزشی، دانشکده مدیریت، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران 2- استاد مدیریت آموزش عالی. گروه مدیریت آموزشی، دانشکده مدیریت، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران ، arasteh@khu.ac.ir 3- استاد مدیریت آموزشی. گروه مدیریت آموزشی، دانشکده مدیریت، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران 4- دانشیار مدیریت آموزشی. گروه مدیریت آموزشی، دانشکده مدیریت، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
چکیده: (583 مشاهده)
هدف: پژوهشهای اخیر مفهوم دانشجوی ایدهآل را به دلیل معانی متنوع آن در زمینههای مختلف آموزشی و فرهنگی مورد بررسی قرار دادهاند. این مفهوم به دنبال کمال نیست، بلکه ویژگیهای مطلوبی را تعریف میکند که محیطی برای رشد فردیت در جمعیت متنوع ایجاد کند. پژوهش حاضر به منظور شناسایی ویژگیهای مورد انتظار از دانشجوی ایدهآل کارشناسی در آموزش عالی، به فراترکیب ادبیات جهانی پرداخته و هدف آن ترویج شفافیت انتظارات و کاهش نابرابریها است. این مطالعه به ادغام و دستهبندی ویژگیهای ضروری دانشجوی ایدهآل پرداخته و بینشهای جدیدی در مورد تنوع دانشجو ارائه میدهد. هدف نهایی، هدایت تحقیقات آینده و ارائه دیدگاهی جامع درباره ماهیت در حال تحول دانشجوی ایدهآل در آموزش عالی است. روششناسی: این مطالعه در سپهر فلسفی تفسیرگرایی، با رویکرد کیفی و با استفاده از روش فراترکیب انجام شد. استراتژی جستجو بر اساس دستورالعمل پریزما در پنج پایگاه داده اصلی صورت گرفت. جامعه آماری شامل کلیه مطالعات انجام شده در بازه زمانی 2000 تا 2024 بود که در نهایت به 187 پژوهش رسید. فرآیند انتخاب مطالعات به صورت گام به گام شامل جستجو، انتخاب و ارزیابی کیفی مقالات انجام شد. یافته ها: در نهایت، 17 مقاله متن کامل به صورت هدفمند انتخاب شد. نتایج حاصل از تحلیل محتوای کیفی این مقالات سبب شناسایی 135 کد باز شد که در قالب 14 مفهوم و چهار دسته ویژگی کلیدی فردی، اجتماعی، علمی و حرفهای برای دانشجوی ایدهآل دستهبندی گردید. این ادغام و تحلیل، تصویری جامع از دانشجوی ایدهآل ترسیم کرد. دانشجوی ایدهآل، نه تنها بر پیشرفت تحصیلی تأکید دارد، بلکه مجموعهای گسترده از ویژگیهای متنوع را در خود جای میدهد. پنج ویژگی برجسته شامل اشتیاق به یادگیری، تفکر انتقادی، انگیزه، خودتنظیمی و مسئولیتپذیری در ادبیات بیشترین تأکید را داشته و به عنوان ویژگیهای کلیدی دانشجویان ایدهآل شناخته شدند. این یافتهها نشان میدهد که دانشجوی ایدهآل باید تواناییهای جامع و متنوعی داشته باشد که به رشد همهجانبه و تطبیقپذیری در محیطهای مختلف آموزشی و حرفهای کمک میکند. بحث و نتیجه گیری: مفهوم دانشجوی ایدهآل نمیتواند به یک الگوی منحصر به فرد محدود شود، بلکه به ایجاد فضای چند وجهی میپردازد که ایدهآلهای مختلف را در خود جای دهد. این تصویر نشاندهنده تغییر پارادایم در آموزش عالی به سمت رشد فراگیر است و به شفافیت در انتظارات و نیاز به آموزش عادلانه تأکید دارد. به همین سبب ارائه محیطهای یادگیری فراگیر و انعطافپذیر برای دانشجویان ایدهآل ضروری است. این پژوهش میتواند به عنوان مبنایی برای مطالعات بعدی و توسعه رویکردهای آموزشی استفاده شود که بر تنوع و پذیرش فردیت تأکید دارند، بهگونهای که محیطهای آموزشی فضایی را برای پرورش توانمندیهای گوناگون دانشجویان ایجاد کنند.
Esmaeeli S, Arasteh H, Zeinabadi H, Abasian H. The Quest for the ideal student from a global perspective. ihej 2024; 15 (3) :114-134 URL: http://ihej.ir/article-1-2020-fa.html
اسماعیلی سعیده، آراسته حمیدرضا، زین آبادی حسن رضا، عباسیان حسین. در جستجوی دانشجوی ایده آل از منظر جهانی. آموزش عالی ایران. 1402; 15 (3) :114-134