1- استاد دانشگاه تهران - دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی. تهران. ایران ، anadery@ut.ac.ir 2- دانشجوی دکتری اقتصاد و مدیریت مالی آموزش عالی دانشگاه تهران - دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی. تهران. ایران 3- استاد دانشگاه شهید بهشتی - دانشکده مدیریت و حسابداری. تهران . ایران 4- دانشیار دانشگاه هوایی شهید ستاری - دانشکده مدیریت. تهران . ایران
چکیده: (1399 مشاهده)
مسئله و هدف: توسعه سرمایه انسانی اعضای هیئتعلمی دستاوردی اثربخش در راستای توسعه نظام آموزش عالی است. بااینحال شواهد مبتنی بر دستاورد پژوهشهای تجربی حاکی از کیفیت پایین عملکرد اعضای هیئتعلمی است. هدف پژوهش حاضر، سنجش و ارزیابی توسعه سرمایه انسانی اعضای هیئتعلمی است که با رویکرد آمیخته (اکتشافی متوالی) انجام شد. روششناسی: در بخش کیفی مشارکتکنندگان پژوهش اعضای هیئتعلمی دانشگاهها و پژوهشکدههای شهر تهران بودند که به روش نمونهگیری هدفمند از نوع موارد مطلوب با 13 نفر از آنها مصاحبه و دادههای موردنیاز گردآوری شدند. تحلیل دادههای این بخش با استفاده از روش تحلیل مضمون انجام شد. بهمنظور ارزیابی قابلیت اعتماد یافتههای پژوهش از رویکرد غوطهورسازی و کدگذاری مجدد با محاسبه ضریب کاپای کوهن استفاده شد. در بخش کمی جامعه آماری شامل اعضای هیئتعلمی دانشگاه تهران بودند که تعداد 150 نفر از آنها با استفاده از فرمول کوکران و به روش نمونهگیری طبقهای نسبی از چهار پردیس علوم انسانی، علوم رفتاری و اجتماعی، علوم پایه و فنی – مهندسی بهعنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار گردآوری دادههای بخش کمی پرسشنامه محقق ساخته توسعه سرمایه انسانی اعضای هیئتعلمی در طیف 6 درجهای بود. روایی ابزار پژوهش به روش صوری و همگرا و واگرا و پایایی آن از طریق آزمون آلفای کرونباخ و پایایی ترکیبی تأیید شد. یافتهها: یافتههای بخش کیفی در 9 بُعد ارتقاء توان تدوین طرح درس تخصصی و بینرشتهای، ارتقاء توان یاددهی و یادگیری، ارتقاء مهارتهای مدیریت و اداره کلاس درس، ارتقاء توان مشاوره و راهنمایی تحصیلی و رفتاری، افزایش توان تعهد به اخلاق حرفهای در فرایند آموزش، ارتقاء توان ایجاد انگیزه یادگیری در فراگیران، ارتقاء توان ارزیابی عملکرد فراگیران، ارتقاء دانش پژوهشگری، ارتقاء مهارت پژوهشگری دستهبندی و ارائه شد. در بخش کمی، بر اساس نتایج آزمون آنتروپی شانون، اولویت ابعاد ارتقاء مهارت مدیریت کلاس درس و ارتقاء دانش پژوهشگری نسبت به سایر ابعاد تأیید گردید. مقادیر آزمون خیدو گویای وضعیت مطلوب سازه اصلی توسعه سرمایه انسانی آموزشی و وضعیت نسبتاً مطلوب سازه اصلی توسعه سرمایه انسانی پژوهشی – کارآفرینی اعضای هیئتعلمی دانشگاه تهران بود.بر اساس مقادیر آزمون یومان ویتنی و کراسکال والیس نیز، نابرابری میانگین توسعه سرمایه انسانی آموزشی اعضای هیئتعلمی برحسب تعدادی از متغیرها و عوامل مؤثر تأیید شد. نتیجهگیری: دستاوردهای پژوهش نشان داد، توسعه سرمایه انسانی آموزشی و پژوهشی اعضای هیئتعلمی، تعیین اولویت و شناسایی نابرابریهای وضعیت توسعه سرمایه انسانی اعضای هیئتعلمی برحسب عوامل اثرگذار، میتواند نقشه راه اثربخش و مؤثری را برای برنامهریزیهای راهبردی توسعه سرمایه انسانی اعضای هیئتعلمی در اختیار سیاستگذاران، تصمیمسازان و کنشگران این عرصه قرار بدهد.
naderi A, khoshkab S, hamidizade M, mahjoob H. Measurement and evaluation of human capital development of faculty members (case study of University of Tehran). ihej 2023; 14 (2) :101-125 URL: http://ihej.ir/article-1-1726-fa.html
نادری ابوالقاسم، خشکاب شهربانو، حمیدی زاده محمدرضا، محجوب عشرت آبادی حسن. سنجش و ارزیابی توسعه سرمایه انسانی اعضای هیئتعلمی (موردمطالعه دانشگاه تهران). آموزش عالی ایران. 1401; 14 (2) :101-125