دوره 15، شماره 4 - ( 1402 )
جلد 15 شماره 4 صفحات 92-68 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Dezhbord M, Ghorooneh D. Governance models of higher education in global experiences: reviewing the facts in the mirror of researches. ihej 2024; 15 (4) :68-92
URL: http://ihej.ir/article-1-2044-fa.html
URL: http://ihej.ir/article-1-2044-fa.html
دژبرد مهدیه، قرونه داوود. الگوهای حکمرانی آموزش عالی در تجارب جهانی: مرور واقعیت‌ها در آینه پژوهش‌ها. آموزش عالی ایران. 1402; 15 (4) :68-92
1- دانشجوی دکتری مدیریت آموزشی، گروه مدیریت آموزشی و توسعه منابع انسانی، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
2- استادیار گروه مدیریت آموزشی، گروه مدیریت آموزشی و توسعه منابع انسانی، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران ،d.ghoroneh@um.ac.ir
2- استادیار گروه مدیریت آموزشی، گروه مدیریت آموزشی و توسعه منابع انسانی، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران ،
چکیده: (1074 مشاهده)
هدف: در قرن بیست‌ویک، همگام با نیازهای جدید جامعه، دانشگاه نیز بایستی به خواستهها و انتظارات مختلف پاسخ دهد و خود را با آنها همگام سازد. همین حرکت آگاهانه، سبب تغییر در اهداف نهاد مذکور شده است و برای رسیدن به آن، به فرآیندهای حکمرانی جدید تن میدهد. هدف این پژوهش احصاء تجربه کشورهای مختلف در حکمرانی آموزش عالی بوده و در این راستا، سعی شد تا از دل این تجارب، الگوهای غالب برای حکمرانی در آموزش عالی شناسایی گردد.
روش: پژوهش حاضر مبتنی بر رویکرد توصیفی-تحلیلی و با استفاده از روش مطالعه اسنادی-کتابخانهای صورت گرفت. در این راستا با بهرهگیری از روش مرور روایتی، اسناد علمی در پایگاههای اطلاعاتی گوگل اسکالر، سایتس دایرکت و وایلی مورد بررسی قرار گرفت. با بررسی مطالعات علمی درباره موضوع موردنظر، 238 سند شناسایی شد. سپس 87 منبع بر اساس چکیده گزینش گردید که از این تعداد در نهایت 54 سند به صورت هدفمند و به عنوان نمونه پژوهش انتخاب و به روش تحلیل تفسیری مورد واکاوی قرار گرفت.
یافتهها و نتیجهگیری: در نتیجه تحلیل محتوای تجارب حکمرانی در آموزش عالی چهار مقوله اصلی استخراج شد: الگوهای حکمرانی دانشگاهی در تجارب جهانی (الگوهای دولتمحور، خودراهبری دانشگاهی و بازار محور)، عوامل موثر بر حکمرانی آموزش عالی (عوامل زمینهساز بر شکلگیری حکمرانی دانشگاهها، عوامل مداخله گر در حکمرانی دانشگاهها)، نتایج و پیامدهای حکمرانی در آموزش عالی (پیامدهای فردی، محیطی، سازمانی) و دانشجویان در حکمرانی آموزش‌عالی (حوزههای مشارکت دانشجویان و سطوح مشارکت دانشجویان). نتایج حاصل از تحلیل پژوهش‌های مرورشده نشان داد که در قاره آسیا می‌توان شاهد حکمرانی دولت ملی بود؛ به‌طوری‌که در این قاره، الگوهای بروکراتیک و سیاسی در اداره دانشگاهها بیشتر مشهود است و لایههایی از حمایت بازار نیز دیده میشود. در قاره اروپا به دلیل پیشگامی در این حوزه، الگوی خودراهبری جاری و ساری است. همچنین براساس بررسی مطالعات، کشورهای آفریقایی از الگوی کنترل دولت به سمت الگوی تحت نظارت دولت حرکت کرده‌اند.
روش: پژوهش حاضر مبتنی بر رویکرد توصیفی-تحلیلی و با استفاده از روش مطالعه اسنادی-کتابخانهای صورت گرفت. در این راستا با بهرهگیری از روش مرور روایتی، اسناد علمی در پایگاههای اطلاعاتی گوگل اسکالر، سایتس دایرکت و وایلی مورد بررسی قرار گرفت. با بررسی مطالعات علمی درباره موضوع موردنظر، 238 سند شناسایی شد. سپس 87 منبع بر اساس چکیده گزینش گردید که از این تعداد در نهایت 54 سند به صورت هدفمند و به عنوان نمونه پژوهش انتخاب و به روش تحلیل تفسیری مورد واکاوی قرار گرفت.
یافتهها و نتیجهگیری: در نتیجه تحلیل محتوای تجارب حکمرانی در آموزش عالی چهار مقوله اصلی استخراج شد: الگوهای حکمرانی دانشگاهی در تجارب جهانی (الگوهای دولتمحور، خودراهبری دانشگاهی و بازار محور)، عوامل موثر بر حکمرانی آموزش عالی (عوامل زمینهساز بر شکلگیری حکمرانی دانشگاهها، عوامل مداخله گر در حکمرانی دانشگاهها)، نتایج و پیامدهای حکمرانی در آموزش عالی (پیامدهای فردی، محیطی، سازمانی) و دانشجویان در حکمرانی آموزش‌عالی (حوزههای مشارکت دانشجویان و سطوح مشارکت دانشجویان). نتایج حاصل از تحلیل پژوهش‌های مرورشده نشان داد که در قاره آسیا می‌توان شاهد حکمرانی دولت ملی بود؛ به‌طوری‌که در این قاره، الگوهای بروکراتیک و سیاسی در اداره دانشگاهها بیشتر مشهود است و لایههایی از حمایت بازار نیز دیده میشود. در قاره اروپا به دلیل پیشگامی در این حوزه، الگوی خودراهبری جاری و ساری است. همچنین براساس بررسی مطالعات، کشورهای آفریقایی از الگوی کنترل دولت به سمت الگوی تحت نظارت دولت حرکت کرده‌اند.
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |