مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور ، m.khoshnam.p85@gmail.com
چکیده: (1361 مشاهده)
زیست جهان دانشجویان، به عنوان قشری که در آینده گروههای مرجع جامعه خواهند بود، با تمام پیچیدگیها و ابعاد و عناصر و جزئیات میبایست مورد پژوهش و توصیف عمیق قرار گیرد. بنابراین مکان تعاملات غیررسمی دانشجویان بهعنوان بخشی از این زیست جهان دارای اهمیت است که در این پژوهش به آن توجه شده است. هدف اصلی پژوهش حاضر، توصیف عمیق ادراک ذهنی دانشجویان از مکانهای تعاملات غیررسمی خود است. برای دستیابی به معنای ذهنی دانشجویان از روش پدیدارشناسی توصیفی استفاده شد. برای این منظوربا 21 دانشجوی دانشگاه تهران از دانشکدههای مختلف مصاحبه عمیق پدیدارشناسی انجام شد.در پدیدارشناسی توصیفی، آنچه که به عنوان روش تحلیل توصیه میشود، روش استویک-کولایزی- کین است. دانشجویان به معانی ذهنی گوناگونی از جمله احساس امنیت، آزادی و راحتی، پویایی و تعامل راحت میان دختر و پسر و رشتههای گوناگون، بقای دوستی، اتلاف وقت و بیهدفی، افزایش دایره دوستان و همچنین احتراز از سیستم رسمی و نظارت آن بر جمعهای دوستانه و تعاملات خود در درون دانشگاه اشاره میکنند. دانشجویان به دنبال دگرمکانهاو مکانهای سوم بعنوان مکانهایی که بیرون از سیستمهای برنامه درسی رسمی و یا ماشینهای سیاسی به آن میپیوندند، هستند. بدین معنا که از مکانهای شناخته شده دانشگاه که هنجارها و قواعدی برای آنها تعریف شده است عبور کرده و مکانهای جدیدی مناسب با زیست خود و نیازها و ترجیحات خود و دوستانشان انتخاب و در آن مکان به تعاملات خود میپردازند. به نظر می رسد حضور دانشجویان در مکانها و ایجاد پاتوقهای دوستانه تمام ویژگیهای مکان سوم را دارد. از جمله اینکه آنها با میل خود به این مکانها رفت و آمد میکنند، هیچ یک نقش میزبان را ایفا نکرده و همگی احساس آسایش و راحتی دارند. مکان سوم به توسعه شبکه اجتماعی آنها و ایجاد دوستیهای جدید در دانشجویان کمک میکند. مکالمه و گفتگوی مفرح و سرگرمکننده مهمترین وجه تمایز مکان سوم از دیگر مکانهاست. پاتوقهای دانشجویان همانند دیگر مکانهای سوم، دسترسیپذیر هستند و همانطور که ادراکات ذهنی دانشجویان نشان داد در دسترس بودن یکی از مهمترین ویژگیهای مورد نظر دانشجویان برای ایجاد دورهمیهای دوستانه است. یکی از ویژگیهای مکان سوم سرزندگی است، دانشجویان در جمعهای دوستانه خود در درون و یا بیرون از دانشگاه بدنبال گذراندن اوقات خوش و گفتوشنود و خنده و سرگرمی هستند.