|
جایگاه یاددهی- یادگیری نوآور و کارآفرین در دانشگاه نسل سوم و وضعیت دانشگاه‌های ایران
(موردمطالعه: پنج دانشگاه ایرانی)
|
رضا مهدی    |
| دانشیار گروه مطالعات آینده‌نگر، پژوهشگاه مطالعات فرهنگی، اجتماعی و تمدنی، تهران، ایران ، mahdi002@Gmail.com |
|
|
چکیده: (650 مشاهده) |
هدف: دانشگاه نسل سوم از ایده‌های اصلی برای مشارکت نهاد دانشگاه در فرایند توسعه محلی و ملی و حضور تأثیرگذار در محیط پیرامون و جامعه جهانی است. توسعه کارآفرینی از راهبردهای کلیدی برای ارتقای مسئولیت‌پذیری اجتماعی نهاد علم و تحقق اهداف تغییرات اجتماعی و توسعه پایدار است. آنچه از مفهوم دانشگاه نسل سوم در محافل دانشگاهی برجسته شده است، دانشگاه به‌مثابه یک سازمان تک‌بُعدی، مشابه با مؤسسات دانش‌بنیان است که صرفاً بر کارآفرینی اقتصادی- فنی تمرکز دارد. در این برداشت نادرست از دانشگاه نسل سوم، کارکردهای اصلی و ذاتی دانشگاه شامل آموزش، پژوهش و اجتماعی- فرهنگی واجد اولویت معرفی نمی‌شود. در این مقاله، نشان داده شده است که آموزش و یاددهی- یادگیری نوآور و کارآفرین در دانشگاه نسل سوم دارای جایگاه ویژه‌ای است.
روش‌شناسی: در این پژوهش، وضعیت یاددهی- یادگیری نوآور و کارآفرین در پنج دانشگاه موردمطالعه برمبنای «چارچوب راهنمای دانشگاه کارآفرین» و «چارچوب مؤسسۀ آموزش عالی نوآور» کمیسیون اروپایی و سازمان همکاری‌های اقتصادی و توسعه، به روش تطبیقی ارزیابی شده است.
یافته‌ها: بر اساس این پژوهش، دانشگاه‌ها با رسالت عام و خاص خود برای حرکت در مسیر کارآفرینی دست‌کم باید در هشت بُعد به‌صورت هم‌زمان و متوازن اقدام کنند: 1. اصلاح و تعالی فرایند رهبری و حکمرانی، 2. تقویت و تکمیل ظرفیت‌های مالی و انسانی، 3. ارتقای سطح یاددهی- یادگیری، 4. آماده‌سازی و پشتیبانی از کارآفرینان، 5. تبادل دانش و همکاری مؤثر و هم‌افزا با جوامع محلی، منطقه‌ای و ملی، 6. افزایش سطح تحرک بین‌المللی، 7. تحوّل دیجیتال، 8. تلاش برای فعلیت آثار و نتایج کارآفرینی. به‌علاوه، یاددهی- یادگیری نوآور و کارآفرین باید به یکی از ابعاد اصلی و اساسی دانشگاه کارآفرین تبدیل شود. این در حالی است که سطح یاددهی- یادگیری نوآور و کارآفرین در دانشگاه‌های موردمطالعه در حد مطلوب و مورد انتظار نبوده و بین وضعیت موجود و وضعیت مطلوب فاصله قابل‌تأملی وجود دارد.
بحث و نتیجه‌گیری: بر اساس ارزیابی وضعیت دانشگاه‌های موردمطالعه، اهتمام به آموزش نوآور و کارآفرین به‌اندازه کافی نبوده و در فرایند تحول به دانشگاه کارآفرین، باید بیش‌ازپیش به ارزش و اهمیت یاددهی- یادگیری نوآور و کارآفرین تمرکز شود. تحول به دانشگاه نسل سوم باید هم‌زمان با تقویت کارکرد آموزش نوآور و کارآفرین به‌عنوان هستۀ مرکزی نهاد و زیست‌جهان دانشگاه باشد. لازم است رهبران نظام آموزش عالی و دانشگاه‌ها اهتمام ویژه‌ای در سطوح سیاست‌گذاری، برنامه‌ریزی و اجرا برای ارتقای سطح آموزش نوآور و کارآفرین جامعه دانشگاهی داشته باشند.
|
|
| واژه‌های کلیدی: دانشگاه کارآفرین، دانشگاه نسل سوم، کارآفرینی علمی، چارچوب راهنمای دانشگاه کارآفرین، یاددهی- یادگیری |
|
|
متن کامل [PDF 589 kb]
(252 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي
دریافت: 1402/7/6 | پذیرش: 1402/12/10
|
|
|
|
|
|
