|
آسیب‌شناسی خط‌مشی‌گذاری آموزش عالی در ایران
|
| امیر رجائی |
| پژوهشگر گروه علم و فناوری در پژوهشکده سیاست‌پژوهی و مطالعات راهبردی حکمت، تهران، ایران؛ دکترای برنامه‌ریزی آموزش عالی دانشگاه شهید بهشتی ، amir_rajaee99@yahoo.com |
|
|
چکیده: (813 مشاهده) |
هدف: امروزه، آموزش عالی نقشی مهم برای کشورها در دستیابی به رشد و توسعه پایدار ایفا می‌کند. لذا، پرداختن به مسائل آموزش عالی اهمیت بسیاری دارد. از جمله مسائل پیش روی آموزش عالی کشور می‌توان به آسیب‌ها و موانع خط‌مشی‌گذاری آن اشاره کرد. از‌این‌رو، هدف پژوهش کنونی شناسایی آسیب‌های خط‌مشی‌گذاری آموزش عالی ایران است.
روش‌شناسی: برای دستیابی به هدف پژوهش، از رویکرد کیفی و روش مطالعه اسنادی و نیز روش پدیدارشناسی از طریق ابزار مصاحبه نیمه ساختاریافته استفاده شد. بدین ترتیب، داده‌ها از متون منتشرشده صاحب‌نظران درباره آسیب‌های خط‌مشی‌گذاری آموزش عالی و نیز از متون پیاده‌سازی شده مصاحبه‌های انجام‌شده با خبرگان تا رسیدن به اشباع نظری گردآوری شدند. سپس، دادههای گردآوری‌شده با روش تحلیل محتوای مضمونی تجزیه‌وتحلیل و در سه دسته کلی آسیب‌های ساختاری، فرایندی و آسیب‌های مرتبط با ویژگی‌های زمینه‌ای خط‌مشی‌گذاری آموزش عالی ایران طبقه‌بندی شدند.
یافته‌ها: یافته‌ها حاکی از آن بود که آسیب‌های کلان فرایندی خط‌مشی‌گذاری آموزش عالی کشور شامل «فراهم نبودن الزامات علمی و عملی فرایند خط‌مشی‌گذاری» و «ضعف در اجرای مناسب خط‌مشی‌‌های مدون» است. هم‌چنین، آسیب‌های کلان ساختاری خط‌مشی‌گذاری آموزش عالی کشور شامل «ضعف در برآورده ساختن الزامات موردنیاز برای پیاده‌سازی مناسب سیستم تمرکزگرای اداره امور» و «کم‌کارآمدی و پایین بودن میزان اثربخشی شورای عالی انقلاب فرهنگی» است. آسیب‌های کلان مرتبط با ویژگی‌های زمینه‌ای خط‌مشی‌گذاری آموزش عالی کشور نیز شامل «مساعد نبودن ویژگی‌های زمینه‌ای برای خط‌مشی‌گذاری درباره موضوعات آموزش عالی»، «کم‌کارآمدی فرهنگی دانشگاهها در ساختن نظام هنجاری و در تولید علم و فراهم آوردن الزامات آن» و «فهم نادرست از پدیدار علم و فناوری و پدیدار آموزش عالی و دست نیافتن به یک اجماع بر سر آن‌ها» است. در انتها، پیشنهادهایی برای برطرف نمودن و یا به حداقل رساندن آسیب‌ها به همراه مجموعه‌ای از توصیه‌های سیاستی ارائه گردید.
بحث و نتیجه‌گیری: بهبود «خط‌مشی‌گذاری آموزش عالی کشور» مستلزم فراهم کردن زمینه برای مهیا شدن عوامل قانونی، سیاسی، اقتصادی، فناورانه، فرهنگی و اجتماعی مرتبط با «آن» است. در این راستا، عمل نمودن به توصیه‌های سیاستی ارائه‌شده در این پژوهش می‌تواند مثمر ثمر باشد. |
|
| واژه‌های کلیدی: آسیب‌شناسی، سیاست‌گذاری، خط‌مشی‌گذاری، آموزش عالی، دانشگاه، نهاد علم |
|
|
متن کامل [PDF 657 kb]
(105 دریافت)
|
نوع مطالعه: كاربردي |
موضوع مقاله:
تخصصي
دریافت: 1401/7/27 | پذیرش: 1401/12/10 | انتشار الکترونیک پیش از انتشار نهایی: 1401/12/1
|
|
|
|
|
|
|
| ارسال پیام به نویسنده مسئول |
|
|
|
| ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|
|
