[Home ] [Archive]   [ فارسی ]  
:: Main :: About :: Current Issue :: Archive :: Search :: Submit :: Contact ::
Main Menu
Home
Journal Information
Articles archive
For Authors
For Reviewers
Registration
Contact us
Site Facilities
::
Search in website

Advanced Search
..
Receive site information
Enter your Email in the following box to receive the site news and information.
..
Last site contents
:: Contact Us
:: Guide for authors
:: Indexing and Abstracting
:: Aims & Scope and Thematic axes
:: editorial board
..
Last contents of other sections
..
Indexing and Abstracting


















 

..
Arshived
..
:: Volume 14, Issue 2 (2023) ::
Browse Select one issue to see the articles
Click here to access articles XML files
:: View This Issue in Alternative Language Export Journal XML Articles RSS Volume 14, Issue 2 (2023) ::
Back to browse issues page
XML The Technical and Vocational University in the position of entrepreneurial university; In search of a transformational scenario P. 1-17
Persian Abstract Reza Mahdi
Abstract (1190 Views)   |   چکیده  |   Full-Text (PDF) (310 Downloads)     |   Highlights
دانشگاه کارآفرین یکی از سناریوهای مطلوب برای مشارکت نظام آموزش عالی و دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی در فرایند توسعه ملی پایدار است. دانشگاه فنی ‌و حرفه‌ای به‌عنوان بزرگ‌ترین دانشگاه سراسر دولتی مهارتی ایران، بر مبنای اساسنامه و سابقه فعالیت، یک دانشگاه کارآفرین و جامعه‌محور است که می‌تواند با تعامل هم‌آفرین با جامعه، بیش‌ازپیش ارزش‌آفرین باشد. در این پژوهش، برمبنای «چارچوب راهنمای دانشگاه نوآور و کارآفرین»، محصول کمیسیون اروپایی و سازمان همکاری‌های اقتصادی و توسعه، سطح کارآفرینی دانشگاه فنی‌وحرفه‌ای و کم‌وکیف تقرب آن به معیارهای دانشگاه کارآفرین به روش مطالعه موردی ملاک‌محور، ارزیابی‌شده است. در برهۀ زمانی اجرای برنامه ششم توسعه، دستاوردهای چشمگیر و جهش کیفی مناسبی نظیر دریافت مجوز شورای برنامه‌ریزی آموزشی، انتقال ردیف بودجه به بخش آموزش عالی، استقلال هیئت‌امنا، ساماندهی گروه‌های آموزشی، ارتقای تجهیزات و تسریع در جذب هیئت‌علمی، در حیطه رسالت دانشگاه حاصل‌شده است. به‌رغم دستاوردهای متعدد، سطح کارآفرینی این ابر دانشگاه در حد انتظار ارزیابی نشده است. غلبه کمیت گرایی، کمبود هیئت‌علمی، تقاضامحور نبودن برخی رشته‌ها و برنامه‌ها، کم‌توجهی به تحول دیجیتال، کمبود شدید منابع مالی، قدمت تجهیزات کارگاهی و آزمایشگاهی، ضعف تعاملات با صنعت و بازار، ضعف تحرکات بین‌المللی، غلبه نگاه عمدتاً سیاسی- محلی بر رویکرد حرفه‌ای- ملی در گسترش و حکمرانی واحدها، کمبود زیرساخت‌های پشتیبانی، چالش‌های مسیر کارآفرینی این دانشگاه هستند. برای تحقق دانشگاه کارآفرین، یک برنامه تحولی میان‌مدت با پشتیبانی مجلس شورای اسلامی، دولت و وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، موردنیاز است. این برنامه باید در راستای بهره‌برداری بیشتر از ظرفیت‌ها و دستاوردها و رفع چالش‌های موجود باشد.

XML Sociological Analysis of the Absence of "Right to Life" in the Curriculum Planning System of Iran P. 18-36
Persian Abstract Rashid Ahmadifar
Abstract (896 Views)   |   چکیده  |   Full-Text (PDF) (148 Downloads)     |   Highlights
 تأمل نظری این مقاله بر این گزاره اصلی بنیان نهاده شده است که ماهیت برنامه درسی در ایران به طورکل و برنامه درسی دانشگاهی به طورخاص، به‌عنوان یکی از عناصر اصلی میدان آموزش، ماهیتی نا مقتصد داشته است. روش پژوهش این مقاله کیفی و با استفاده از تکنیک دلفی شامل چهارده مصاحبه فردی و دو فوکوس­گروپ با متخصصین حوزه تعلیم و تربیت از رشته­های مختلف انجام شده است. چارچوب مفهومی این مقاله از نظریه میدان­های بوردیو با تاکید بر میدان آموزش و نظریه دوگانه شکل_محتوای زیمل جهت آسیب­شناسی نظام برنامه­ریزی درسی در ایران است. نتایج پژوهش حاکی از «غیاب حق به زندگی» در این برنامه­ها به‌عنوان مسئله‌ای آسیب­زا، ازیک‌طرف، متأثر از فرایندهای تاریخی ناسازواره سنت و مدرنیته در جغرافیای فرهنگی و اجتماعی‌ایران و از سوی دیگر، مولود ساختارهای متمرکز، از بالا به پایین اقتصادی، سیاسی و فرهنگی حاکم بر جامعه است که زمینه­ساز سلطه هژمونیک فرامیدان قدرت و سیاست بوده است.این امر باعث استثمار سایر میدان­های اجتماعی ازجمله میدان آموزش و تعلیم و تربیت توسط فرامیدان­های سیاست و قدرت شده است. تحلیل کیفی داده­ها حاکی از فرودستی میدان آموزش در ایران و به‌تبع آن آسیب­زا بودن برنامه درسی از مدرسه تا دانشگاه، نه‌تنها نسبتی مستقیم و هم‌افزا با بازی «شکل[1]» و «زندگی» در جامعه‌ایرانی داشته و دارد، بلکه نتیجه غیاب بازنمایی «فرامیدان زندگی» در میدان آموزش و به‌تبع آن نظام برنامه­ریزی درسی است. نتیجه فرادستی هژمونیک فرامیدان قدرت و سیاست و استثمار «زیست-حیات میدان آموزش» و فقدان سیالیت نظام آموزشی، شاهد «پسماندگی» آموزش رسمی کشور از زندگی، «غیاب حق به زندگی» و در نتیجه ناکارآمدی روزافزون نهاد آموزش/دانشگاه در مواجهه با مسایل خود وجامعه شده است.
 
[1] form

XML Contemporary Iran and University”Pioneer in knowledge": Promoters and deterrents (Emphasizing the Qajar, Pahlavi (First-Second) and Islamic Revolution periods) P. 37-56
Persian Abstract Aziz alah Ahmadi , Sayed Mansour Marashi , Massoud Safai Moghaddam , Yadalah MehrAlizadeh
Abstract (1289 Views)   |   چکیده  |   Full-Text (PDF) (328 Downloads)     |   Highlights
هدف: شناسایی پیش برنده‌ها و بازدارنده‌های دانشگاه ایرانی و شناخت علل ساختاری و بافتاری در تحقق یا عدم تحقق آن در ادوار تاریخی قاجار، پهلوی (اول و دوم) و انقلاب اسلامی است. روش‌شناسی: این پژوهش ازنظر سنت پژوهشی، کیفی و از نظرگاه هدف، کاربردی و از جنبه ماهیت، (کتابخانه‌ای) اسنادی مبتنی بر مطالعات تاریخی است. یافته‌ها: نتایج نشان داد مهم‌ترین پیش برنده‌ها و بازدارنده‌ها در دوره قاجار: حضور استادان خارجی، مواجهه با ملل اروپایی، انتشار روزنامه‌ها، ترجمه متون علمی-ادبی (پیش برنده) و درباری بودن، فن گرایی و تک نهادی بودن (بازدارنده) در دوره پهلوی اول: رویکرد نخبه‌گرا، اعزام دانشجو به خارج (پیش برنده) و بی‌توجهی به خلق خرد در اجتماع علمی، چیرگی نظرگاه پوزیتیویستی، امکانات ناکافی برای تکاپوهای دانشی (بازدارنده) در پهلوی دوم: تبادل دانش با دانشگاه‌های داخل و خارج، کوشش در دانشگاه سازی (پیش برنده) و ناهماهنگی گسترش کمی-کیفی، غلبه الگوی ناپلئونی بر ساختار دانشگاه (بازدارنده). انقلاب اسلامی: مشارکت در رتبه‌بندی‌های داخلی و بین‌المللی، حضور گسترده زنان، بین‌المللی سازی، آگاهی موشکافانه از سیر تاریخی و سابقه غنی دانش (پیش برنده) و توسعه‌یافتگی سنتی، مقاله گرایی و توده‌ای شدن (بازدارنده) بوده است.
نتیجه‌گیری: ایده دانشگاه ایرانی با تغییر در قواعد، الگوها، ساختارها و هنجارهای موجود دانش، می‌تواند دانشگاه و عمل دانشگاهی را با سرمشق‌های نوین ِدانشگاه مدار، سازگار کند. به‌گونه‌ای که علاوه بر همسویی با ضرورت‌های جامعه­ی دانش‌محور، نقش رهایی بخشی را با هویتی نو به تجلی برساند. الزامات تحقق این ایده به شناخت دقیق پیش برنده‌ها و بازدارنده‌هایی وابسته است که بتوان پس از با تبیین‌های مستدل تاریخی- علمی، ضرورت برساخت آن را در ایران معاصر محقق کرد.

XML Longitudinal (panel) study of student teachers' attitudes towards the elements of the teacher training system in Farhangian University P. 57-77
Persian Abstract Hassanali Garmabi , Aliakbar Sadin
Abstract (1120 Views)   |   چکیده  |   Full-Text (PDF) (326 Downloads)     |   Highlights
پژوهش حاضر یک مطالعه طولی درباره ادراکات و برداشت‌های دانشجو معلمان از مؤلفه‌های نظام آموزشی تربیت‌معلم ایران و حرفه معلمی در طول تحصیل است. برای انجام این مطالعه طولی از روش پدیدارشناسی استفاده شده و گردآوری اطلاعات در دو بازه زمانی بدو ورود دانشجویان و حین دانش‌آموختگی آنان انجام شده است. جامعه پژوهشی دانشجو معلمان ورودی 1395 پردیس حکیم فردوسی دانشگاه فرهنگیان بوده که نمونه‌ای تصادفی به تعداد 22 نفر در شروع پژوهش انتخاب و با شیوه پانلی از همان نمونه به تعداد 18 نفر در حین دانش‌آموختگی در گردآوری اطلاعات همکاری نمودند. ابزار پژوهش مصاحبه نیمه سازمان‌یافته بوده و اعتباریابی از طریق بازگرداندن یافته‌ها به مشارکت‌کنندگان و انجام اصلاحات ضروری صورت پذیرفته است. تجزیه‌وتحلیل اطلاعات با روش تحلیل محتوای کیفی و کدگذاری انجام شده است. یافته‌های پژوهش نشان داد که بین نگرش بدو ورود دانشجویان و نگرش حین دانش‌آموختگی آنان نسبت به عناصر دانشجو، برنامه درسی، برنامه درسی غیررسمی (فرهنگی اجتماعی)، تجهیزات و فناوری، سرای دانشجویی و رفاهی، حرفه معلمی و مسائل و مشکلات دانشجویی تفاوت وجود دارد و نگرش آنان تغییر پیدا کرده است. لیکن در عنصر کارکنان، تحقق انتظارات تا حد زیادی انجام و در عنصر استاد (آموزشگر) میزان تحقق انتظارات در حد متوسط است. علاوه بر وجود تفاوت بین تصورات اولیه و ادراکات پس از تجربه زیسته، مضامین و مقوله‌های استخراجی از برخی تغییرات در نگرش دانشجو معلمان نیز قابل‌توجه بوده و پرداختن به آن‌ها در تصمیم‌گیری و برنامه‌ریزی‌های مختلف نظام آموزشی تربیت‌معلم ایران ضروری به نظر می‌رسد.

XML Lived experiences of university faculty members from the education and research nexus P. 78-100
Persian Abstract Fatemeh Talebian Sharif , Rezvan Hosseingholizadeh , Mohammadreza Ahanchian
Abstract (1459 Views)   |   چکیده  |   Full-Text (PDF) (408 Downloads)     |   Highlights
مسئله و هدف: با وجود اهمیت آموزش و پژوهش به‌عنوان دو کارکرد اصلی دانشگاه‌ها و پذیرش این مفروضه جهانی که پژوهش برای آموزش سودمند است و همچنین مبهم بودن جایگاه این دو در سیاست و عمل آموزش عالی، هدف اصلی این پژوهش، تحلیل تجارب زیسته اعضای هیئت‌علمی گروه علوم انسانی (الف) از پیوند آموزش و پژوهش در دانشگاه فردوسی مشهد است.
روش کار: برای دست‌یابی به این هدف، از روش پژوهش کیفی، از نوع پدیدارشناسی توصیفی بهره گرفته شد. کلیه اعضای هیئت‌علمی گروه علوم انسانی (الف) سرآمد آموزش و پژوهش در دانشگاه فردوسی مشهد جامعه موردمطالعه را تشکیل دادند که مشتمل بر 48 نفر بودند. از این میان، 20 نفر به‌عنوان مطلعان کلیدی و با روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شدند. جهت گردآوری داده‌های موردنیاز از مصاحبه نیمه‌ساخت‌یافته استفاده شد. داده‌های حاصل با استفاده از شیوه کدگذاری باز و محوری تحلیل شد.
یافته‌ها: بر اساس یافته‌های این پژوهش، چهارده مقوله اصلی با هدف درک ماهیت آموزش و ماهیت پژوهش، هفت مقوله اصلی حول محور رابطه آموزش و پژوهش و چهارده مقوله اصلی به‌عنوان عوامل پیش‌برنده و بازدارنده رابطه آموزش و پژوهش شناسایی و استخراج شد.
نتیجه‌گیری: نظر به تجارب زیسته اعضای هیئت‌علمی موردمطالعه بین آموزش و پژوهش در دانشگاه فردوسی مشهد رابطه وجود دارد و جهت این رابطه به دو شکل مثبت و منفی قابل‌ملاحظه است. به نظر می‌رسد رابطه بین پژوهش و آموزش برحسب مقطع تحصیلی و ماهیت رشته تحصیلی نسبی است. چنانکه این رابطه در سطح دکتری قوی‌ترین و در سطح کارشناسی ضعیف‌ترین حالت را به خود اختصاص داده است.

XML Measurement and evaluation of human capital development of faculty members (case study of University of Tehran) P. 101-125
Persian Abstract Abolghasm Naderi , Shahrbanoo Khoshkab , Mohamadreza Hamidizade , Hasan Mahjoob
Abstract (1177 Views)   |   چکیده  |   Full-Text (PDF) (370 Downloads)     |   Highlights
مسئله و هدف: توسعه سرمایه انسانی اعضای هیئت‌علمی دستاوردی اثربخش در راستای توسعه نظام آموزش عالی است. بااین‌حال شواهد مبتنی بر دستاورد پژوهش­های تجربی حاکی از کیفیت پایین عملکرد اعضای هیئت‌علمی است. هدف پژوهش حاضر، سنجش و ارزیابی توسعه سرمایه انسانی اعضای هیئت‌علمی است که با رویکرد آمیخته (اکتشافی متوالی) انجام شد.
روش­شناسی: در بخش کیفی مشارکت‌کنندگان پژوهش اعضای هیئت‌علمی دانشگاه­ها و پژوهشکده­های شهر تهران بودند که به روش نمونه­گیری هدفمند از نوع موارد مطلوب با 13 نفر از آن‌ها مصاحبه و داده­های موردنیاز گردآوری شدند. تحلیل داده­های این بخش با استفاده از روش تحلیل مضمون انجام شد. به‌منظور ارزیابی قابلیت اعتماد یافته­های پژوهش از رویکرد غوطه­ورسازی و کدگذاری مجدد با محاسبه ضریب کاپای کوهن استفاده شد. در بخش کمی جامعه آماری شامل اعضای هیئت‌علمی دانشگاه تهران بودند که تعداد 150 نفر از آن‌ها با استفاده از فرمول کوکران و به روش نمونه­گیری طبقه­ای نسبی از چهار پردیس علوم انسانی، علوم رفتاری و اجتماعی، علوم پایه و فنی مهندسی به‌عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده­های بخش کمی پرسشنامه محقق ساخته توسعه سرمایه انسانی اعضای هیئت‌علمی در طیف 6 درجه­ای بود. روایی ابزار پژوهش به روش صوری و همگرا و واگرا و پایایی آن از طریق آزمون آلفای کرونباخ و پایایی ترکیبی تأیید شد. یافته­ها: یافته­های بخش کیفی در 9 بُعد ارتقاء توان تدوین طرح درس تخصصی و بین­رشته­ای، ارتقاء توان یاددهی و یادگیری، ارتقاء مهارت­های مدیریت و اداره کلاس درس، ارتقاء توان مشاوره و راهنمایی تحصیلی و رفتاری، افزایش توان تعهد به اخلاق حرفه­ای در فرایند آموزش، ارتقاء توان ایجاد انگیزه یادگیری در فراگیران، ارتقاء توان ارزیابی عملکرد فراگیران، ارتقاء دانش پژوهشگری، ارتقاء مهارت­ پژوهشگری دسته­بندی و ارائه شد. در بخش کمی، بر اساس نتایج آزمون آنتروپی شانون، اولویت ابعاد ارتقاء مهارت مدیریت کلاس درس و ارتقاء دانش پژوهشگری نسبت به سایر ابعاد تأیید گردید. مقادیر آزمون خی­دو گویای وضعیت مطلوب سازه اصلی توسعه سرمایه انسانی آموزشی و وضعیت نسبتاً مطلوب سازه اصلی توسعه سرمایه انسانی پژوهشی کارآفرینی اعضای هیئت‌علمی دانشگاه تهران بود. بر اساس مقادیر آزمون یومان ویتنی و کراسکال والیس نیز، نابرابری میانگین توسعه سرمایه انسانی آموزشی اعضای هیئت‌علمی برحسب تعدادی از متغیرها و عوامل مؤثر تأیید شد.
نتیجه­گیری: دستاوردهای پژوهش نشان داد، توسعه سرمایه انسانی آموزشی و پژوهشی اعضای هیئت‌علمی، تعیین اولویت و شناسایی نابرابری­های وضعیت توسعه سرمایه انسانی اعضای هیئت‌علمی برحسب عوامل اثرگذار، می­تواند نقشه راه اثربخش و مؤثری را برای برنامه­ریزی­های راهبردی توسعه سرمایه انسانی اعضای هیئت‌علمی در اختیار سیاست‌گذاران، تصمیم­سازان و کنشگران این عرصه قرار بدهد.

Back to browse issues page
Export as: HTML | XML | RSS
مجله آموزش عالی ایران Iranian Higher Education
Persian site map - English site map - Created in 0.09 seconds with 79 queries by YEKTAWEB 4645