|
سهم و نقش حکمرانی دانشگاهی بازار گرا در تحقق کارکردهای دفاتر انتقال فناوری دانشگاهی در آموزش عالی ایران
|
جعفر امیری فرح آبادی   1، محمود ابوالقاسمی2 |
1- دکتری برنامه‌ریزی توسعه آموزش عالی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران ، jamirifarahabadi@yaho.com
2- دانشیار علوم تربیتی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران |
|
|
چکیده: (890 مشاهده) |
هدف: دفاتر انتقال فناوری دانشگاهی به‌واسطه نقش میانجیگری محیط علمی و کسب‌وکار که عموماً در قالب ساختارهای درونی دانشگاه موردتوجه قرار میگیرند؛ در سالهای اخیر در بسیاری از دانشگاههای پیشرو موردتوجه جدی بوده است. از سوی دیگر، یافتههای پژوهشی و تجربی بر فاصله قابل‌ملاحظه از نقشآفرینی مؤثر این نهادها در اکوسیستم کارآفرینی دانشگاه اشاره دارد. به نظر میرسد یکی از مهمترین دلایل این مسئله، ناهم‌سویی استراتژیک ساختارهای کلان از منظر حکمرانی دانشگاهی با کارکردهای این دفاتر باشد؛ بنابراین هدف پژوهش حاضر بررسی سهم و نقش حکمرانی دانشگاهی بازار گرا در تحقق کارکردهای دفاتر انتقال فناوری دانشگاهی در آموزش عالی ایران بوده است. روششناسی: پژوهش حاضر با کاربست روش آمیخته از نوع اکتشافی-تدوین ابزار و با هدف بررسی تأثیر حکمرانی دانشگاهی بازار گرا بر تحقق بهینه کارکردهای دفاتر انتقال فناوری دانشگاهی؛ ابتدا به شناسایی شاخصهای حکمرانی بازار گرا و کارکردهای دفاتر انتقال فناوری، به‌عنوان دو هدف جزئی پژوهش، پرداخته است. در این راستا با مرور ادبیات موضوع و مصاحبههای نیمهساختارمند (تا رسیدن به مرحله اشباع نظری) و تلفیق یافتههای این دو مرحله، فهرستی شامل شاخصهای حکمرانی دانشگاهی بازار گرا، استخراج شد. در ادامه و در مرحله کمی پژوهش، با استفاده از روش رگرسیون هم‌زمان به بررسی سهم و نقش شاخصهای مذکور در کیفیت کارکردهای دفاتر انتقال فناوری دانشگاهی پرداخته شد. یافتهها: در راستای شناسایی شاخصهای حکمرانی بازار گرا، 50 شاخص در چهار بعد زمینهای (6 مورد)، مالی (12 مورد)، علمی (17 مورد) و سازمانی (15 مورد) مورد شناسایی و تائید قرار گرفت. همچنین به‌منظور دستیابی به کارکردهای دفاتر انتقال فناوری دانشگاهی که دیگر متغیر پژوهش حاضر بوده است؛ با بررسی اسناد، بیانیههای مأموریت و شرح وظایف دفاتر انتقال فناوری مستقر و غیره، فهرستی مشتمل بر 25 کارکرد در قالب 5 بعد (عوامل زمینهای؛ کشف علمی و افشای اختراع؛ ارزیابی و ثبت اختراع؛ بازاریابی و اعطای مجوز و راهاندازی استارتاپ) توسعه یافت. آزمون رگرسیون و ضرایب آن گویای آن بود که چهار بعد زمینهای، مالی، علمی و سازمانی حکمرانی دانشگاهی بازار گرا توانستهاند به ترتیب 226/0، 232/0، 198/0 و 143/0 از واریانس متغیر کارکردهای دفاتر انتقال فناوری دانشگاهی را تبیین نمایند. بحث و نتیجهگیری: با توجه به یافتههای پژوهش حاضر میتوان گفت که توجه به شاخصهای حکمرانی دانشگاهی بازار گرا در آموزش عالی ایران میتواند تأثیر بسزایی در ارتقای کیفیت کارکردهای دفاتر انتقال فناوری دانشگاهی داشته باشد. به‌عبارت‌دیگر فقدان رویکرد کارآفرینانه (در عمل) در حکمرانی دانشگاهی ایران موجب شده است که دفاتر انتقال فناوری از کارکرد بهینه خود فاصله معناداری داشته باشند. به نظر میرسد بهره بردن از یافتهها و توصیههای پژوهش حاضر بتواند توسعه بهینه کارکردهای دفاتر انتقال فناوری دانشگاهی را در پی داشته باشد.
|
|
| واژه‌های کلیدی: حکمرانی دانشگاهی، کارآفرینی دانشگاهی، تجاری‌سازی پژوهش‌های دانشگاهی، دفاتر انتقال فناوری دانشگاهی |
|
|
متن کامل [PDF 1187 kb]
(187 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي
دریافت: 1401/8/3 | پذیرش: 1401/12/10
|
|
|
|
|
|
